Unesco Nederlandse Commissie

Waar we in eerste instantie op onderwerpen doken waar we niet altijd direct mee te maken hadden, zoals erfgoed in conflict of de maatschappelijke diensttijd, kwam plotsklaps een ontelbare hoeveelheid problemen door corona onder het vergrootglas te liggen.

Er moesten en moeten keuzes worden gemaakt in de maatschappij over leven en dood, over ziekte en zorg, over de rijksfinanciën en de doorloop van het onderwijs. Keuzes die sociaal-cultureel maar vooral ook politiek bepaald worden.

Op 26 juli jl., hartje zomer, was het strafrechtadvocaat Inez Weski die aanschoof als zomergast. Al snel viel de term “de derde dimensie” en die zou vaker ter sprake komen. Met de derde dimensie doelde Weski op humor, muziek, kunst, cultuur en recht. Die dimensie houdt nauw verband met het vermogen te overstijgen: het eigenbelang te overstijgen, het consumentisme te overstijgen.  Zonder dat vermogen blijft er niets anders over dan een platte, tweedimensionale wereld, zonder kraak of smaak, voornamelijk gericht op consumeren.

Ik parafraseer hier, misschien zei Weski het niet precies met deze woorden, maar wat zij zei kwam wel hierop neer en haar woorden raakten mij. Dat is niet vreemd, want ze verwijzen rechtstreeks naar datgene waar Unesco voor staat. Dat wat vaak ongrijpbaar is, niet te bewijzen, niet aan te tonen, maar wat diepte geeft aan het leven.

Als er ooit een tijd was om van de toekomst te leren dan is het nu. Nooit was anticiperen zo belangrijk, of waren we ons zo collectief bewust van verschillende toekomstscenario’s. En dus is het juist nu verstandig om een pas op de plaats te maken. Nadat we maandenlang onze koers hebben laten bepalen door het medisch-epidemiologische perspectief van het RIVM, klinkt nu de roep om meerdere disciplines en vooral burgers te betrekken bij de besluitvorming.

Dit is een goede zaak, want wanneer we slechts een monodisciplinair scenario volgen, voeden we ons onvermogen om andere problemen en oplossingen te zien en verbeelden.

Dit onvermogen zal niet als een verrassing komen. Bij een crisis hebben we een sterke neiging een diagnose te stellen van het probleem en hier een interventie met duidelijke uitkomstmaten voor te bedenken. Zoals een arts dat gewoon is te doen.