Unesco Nederlandse Commissie

Ik verbaas mij over de parate kennis, als ze zeggen dat een of andere zoete smurrie in zoveel seconden van de lepel moet lopen, of dat je de lucht uit het macarondeeg moet kloppen omdat ze anders scheuren. En dat dan bij elke opdracht die ze krijgen. Helemaal genieten is het als ze met een minimum aan aanwijzingen de technische opdracht ingestuurd worden: je ziet de denkprocessen en de afwegingen die gemaakt worden, de oplossingen die de bakkers bedenken als er geen duidelijk idee is en het naar elkaar gluren voor hints.

Dit zijn de 21e eeuwse vaardigheden, de levensvaardigheden, de metacognitieve vaardigheden waar we het in het onderwijs steeds over hebben: probleemoplossend denken, kritische kanttekeningen maken, doordenken van oorzaak en gevolg, samenwerken, creativiteit, authenticiteit en doorzettingsvermogen. Je kunt ze tijdens elke aflevering keurig afvinken.

Recent bracht de Commissie van Vollenhoven het rapport  ‘Nationale Parken van Wereldklasse’ uit. Daarin worden vijf gebieden aangewezen met ‘internationale unieke waarden van natuur, landschap en cultureel erfgoed’.

Deze zijn robuuster en grootschaliger dan de meeste huidige nationale parken en ook heeft de commissie een integrale benadering gehanteerd, waarbij  de meerwaarde zit in de combinatie van natuur, landschap en cultuurhistorie. De Nederlandse Unesco Commissie verwelkomt deze benadering.

Sinds die tijd is er een hoop gebeurd en – vooral ook – niet gebeurd, zowel in de westerse wereld als in ontwikkelingslanden. In Nederland kwam de agenda van ‘leven lang leren’ de afgelopen twintig jaar nauwelijks van de grond. Mijn collega, wijlen Professor Max van der Kamp, verzuchtte aan het begin van het millennium dat de brede agenda van Jacques Delors wel erg versmald werd tot een paternalistische oproep aan mensen om vooral zelf in hun eigen employability te investeren.

De neoliberale agenda met zijn heilige koe van de marktwerking greep om zich heen. De ‘lager’ opgeleiden, mensen met beperkingen en voortijdige schoolverlaters kwamen er bekaaid vanaf.

Het devies van de Lissabon-akkoorden was dat we in Europa vooral mensen ‘hoger’ moesten opleiden (‘leren te weten’) om met de nieuwe technologische ontwikkelingen om te kunnen gaan.