Samen met De Balie organiseerde de Nederlandse Unesco Commissie een avond die de vinger legde op een van de spannendste breuklijnen in het huidige medialandschap: hoe informeren jongeren zich in een tijd van algoritmes, sociale media en afnemend vertrouwen in traditionele nieuwsmerken?
Afhaken bij traditionele media
Onder leiding van Sylvia de Vegter trapte Edmund Lauf (Commissariaat voor de Media) af met confronterende cijfers: jongeren haken massaal af bij traditionele media, terwijl hun belangstelling voor platformen als CestMocro explosief toeneemt. Dit is geen trend, maar een fundamentele verschuiving in mediaconsumptie.
De sprekers boden uiteenlopende perspectieven. Mark Koster benadrukte het belang van kritisch denken en het voortdurend bevragen van media én jezelf. Aelaf Mohammed en Tobya Monté (Unesco Jongerencommissie) spraken vanuit hun eigen ervaringen en benoemden helder wat jongeren zoeken en missen in het huidige medialandschap. Bruce Mutsvairo (Universiteit Utrecht) plaatste de discussie in mondiaal perspectief en wees op de rol van machtsverhoudingen in het bepalen van wat ‘objectief’ nieuws is.
Betrouwbaar nieuws
Aan journalistieke zijde reflecteerden Kelly van Hal (Mediahuis) en Frank Brinkhuis (NU.nl) op de vraag hoe je betrouwbaar nieuws maakt dat opvalt tussen de vaak flitsende, virale content op sociale media. Waar NOS-anchorman Rob Trip symbool staat voor een tijdperk van degelijkheid en afstandelijkheid, kiezen jonge makers juist voor snelheid, herkenbaarheid en betrokkenheid. Nieuws maken op TikTok of Instagram is geen vrijblijvende hobby, maar een dagelijkse strijd om aandacht, algoritmes en integriteit.
De strijd om het algoritme bleek een rode draad: inhoud met nuance en diepgang verdwijnt gemakkelijk uit beeld, terwijl sensationele content viral gaat. Tegelijkertijd worstelen makers met het ethische mijnenveld van het verdienmodel. Views zijn noodzakelijk voor inkomsten, maar mogen die de inhoud sturen? Jongeren in het publiek vroegen zich hardop af: wat gebeurt er met geloofwaardigheid als je alleen maakt wat scoort?
Hoe vind je de juiste toon?
Ook de grens tussen nieuws en vermaak kwam aan bod. Sommige makers betoogden dat humor en herkenning juist bruggen slaan naar zwaardere onderwerpen, terwijl anderen waarschuwden voor oppervlakkigheid. De kernvraag blijft: hoe vind je de juiste toon om jongeren echt te bereiken?
Wat deze avond vooral duidelijk maakte: jongeren willen niet per se ándere journalistiek, maar journalistiek die hen serieus neemt. Ze herschrijven de spelregels niet om het systeem af te breken, maar juist om het te verbeteren – beeld, snelheid en emotie als kracht, niet als bedreiging.
In gesprek mét jongeren
Het belangrijkste verschil: dit was geen avond over jongeren, maar met hen. Eindelijk contact, eindelijk dialoog. Wat begon als een programma over nieuws eindigde als een oproep: de journalistiek van morgen bouw je samen. Online, kritisch, gevoelig en ongekend levend.
