Klimaatverandering heeft invloed op erfgoed. Materieel erfgoed kan worden bedreigd door extreme weersomstandigheden. Daarbij gaat het om zowel gebouwen, archeologisch erfgoed, documenten etc. Tegelijkertijd is het juist ook erfgoed, zowel materieel als ook immaterieel, dat na rampen een grote samenbindende rol kan spelen, en een symbool van hoop kan zijn.
Verbinding klimaat en cultuur
Veel van ons natuurlijk en cultureel erfgoed is sterk vormgegeven door klimatologische omstandigheden. Geologische kenmerken, traditionele bouwmaterialen, tradities en rituelen zijn onlosmakelijk verbonden met de klimatologische omstandigheden van de plek waar ze tot stand kwamen. Kijk bijvoorbeeld naar de molens van Kinderdijk, het Woudagemaal (beide Werelderfgoed) en het molenaarsambt (immaterieel erfgoed).
De Commissie wil de komende tijd de relatie tussen klimaat en erfgoed, en de mogelijkheden die het Unesco-mandaat daarvoor geeft verder onder de aandacht brengen en verkennen.
Doelstellingen en Activiteiten
De Nederlandse Unesco Commissie vraagt ook in de periode 2020-2021 aandacht voor de kwetsbaarheid van cultureel erfgoed in crisissituaties (ramp en conflict) en de noodzaak cultureel erfgoed een prominentere plaats te geven in regionaal en nationaal veiligheidsbeleid.
In navolging van het provinciehuisoverleg in 2018 in Den Bosch, zal de Unesco Commissie zich ook in 2020-2021 inzetten om samen met verschillende veiligheidsregio’s, Blue Shield Nederland en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed de kwetsbaarheid van cultureel erfgoed in crisissituaties in Nederland verder te agenderen.
De rol van materieel en immaterieel erfgoed zal in 2020 mogelijk centraal staan tijdens het jaarlijkse Unesco-debat. Daarbij wordt aansluiting gezocht bij de Climate Adaptation summit die in oktober 2020 in Nederland plaats vindt.
Klimaatverandering en erfgoed is op de Cariben een onderwerp met nog grotere urgentie. De Commissie steunt op Bonaire een project op dit gebied, en stimuleert en adviseert Unesco en andere betrokkenen bij diverse initiatieven in de regio, zoals de uitwerking van een training voor culturele noodhulp.