Global Citizens and the Memory of the World

Twee scholen deden mee aan het project Global Citizens and the Memory of the World. Dit project was een initiatief van Unesco Parijs om onderwijs en documentair erfgoed te verbinden en zo het gesprek over het koloniale verleden te delen. Kindcentrum De Ontluiking uit Rosmalen werkte samen met een basisschool uit Jakarta, en nam de VOC-archieven als uitgangspunt. De kinderen lieten elkaar via een video hun school zien en bespraken overeenkomsten en verschillen. Ook bezochten beide groepen het lokale archief, om meer over de stukken te leren. Chr. College Nassau Veluwe uit Harderwijk (VO) werkte ook samen met een school uit Jakarta. Zij namen de Kroniek van Prins Diponegoro als basis en volgden onder andere tegelijkertijd dezelfde les. Tegelijk met dit project liep eenzelfde project tussen Groot-Brittannië en Ghana. In een groot webinar net voor de zomervakantie presenteerden de vier landen hun ervaringen. Het is de bedoeling dit project voort te zetten met scholen in het Caribisch gebied.

Doorlopende leerlijn VO

Sinds burgerschapsonderwijs in de wet is verankerd moeten scholen aan de onderwijsinspectie een doorlopende leerlijn over (wereld)burgerschap kunnen aantonen. Een doorlopende leerlijn zorgt ervoor dat de lesstof aansluit van klas naar klas, en dat een school kan laten zien waar in het curriculum, en bij welk vak, burgerschap aan de orde komt. 

Vanwege de nadruk die bij Unesco-scholen ligt op wereldburgerschap toonden de scholen grote interesse om een gezamenlijke Unesco-leerlijn voor dit thema te ontwikkelen. Zij hebben doorgaans al wat meer ervaring op dit onderwerp, en konden goed in kaart brengen wat er op welke momenten van het schooljaar al aangeboden werd. Onder begeleiding van Bureau Common Ground werkten de scholen vier leerlijnen uit, voor respectievelijk vmbo basis/kader, vmbo-t, havo en vwo. De scholen benoemden ook een aantal onderwerpen als essentieel voor burgerschapsonderwijs, zoals polarisatie, klimaatverandering en fake news. De vraag daarbij was hoe je leerlingen vanuit hoop en perspectief naar deze ingewikkelde maatschappelijke problemen kunt laten kijken, zodat ze het gevoel krijgen ook zelf een positieve bijdrage te kunnen leveren op weg naar een betere wereld.

Wikiwijs en Unesco

Een andere activiteit betrof het delen van nieuwe digitale leermiddelen rond wereldburgerschap. Dankzij een subsidie van Kennisnet kon Unesco in dit project bijeenkomsten organiseren en docentenuren vergoeden om materialen te maken en te uploaden naar de Unesco omgeving in het digitale platform Wikiwijs. Deze omgeving is te vinden via unesco.wikiwijs.nl. Alle daar vindbare materialen hebben een tag #geschiktvoorunesco meegekregen, zodat scholen gericht kunnen zoeken. Er zijn materialen beschikbaar voor PO, VO, MBO en HBO. Studenten van de Pabo van de Hogeschool Leiden deden mee aan het project en ontwikkelden passend lesmateriaal van groep 1 t/m 8 in het basisonderwijs. Andere voorbeelden zijn Teaching and learning with living heritage, een project over immaterieel erfgoed waar leraren en leerlingen uit heel Europa aan meewerkten. Het leverde een handleiding op en allerlei videomateriaal. En ‘Ouders ontmoeten ouders’ van de Indische Buurtschool (PO) en ‘Ma chambre dans le monde’ van Lyceum Sancta Maria(VO).

Vakvernieuwingscommissie Maatschappijleer

De Commissie trad in 2023 op als voorzitter van de advieskring bij de vakvernieuwingscommissie Maatschappijleer, met een focus op burgerschap en digitale geletterdheid. De Unesco-scholen en de Unesco-jongerencommissie adviseerden over de voorstellen van de vakvernieuwingscommissie. het vernieuwde examenprogramma zal in 2024 gepubliceerd worden.