2. Aanpassen

Een andere mogelijke strategie is het omstreden erfgoed aanpassen. Het blijft dan behouden voor degenen die zich ermee verbonden voelen, terwijl tegelijkertijd tegemoet wordt gekomen aan groepen die er aanstoot aan nemen. Een goed voorbeeld is het veranderen van Zwarte Piet in een ‘roetpiet’ of ‘kleurenpiet’. De kern van het Sinterklaasfeest blijft op deze manier intact, maar er is geen directe associatie meer met het slavernijverleden. In 2004 besloot de gemeente Amsterdam het gedenkteken voor J.B. van Heutsz (1851-1924) aan de Apollolaan om te dopen tot Monument Indië-Nederland. Van Heutsz was gouverneur-generaal van Nederlands-Indië en is bekend vanwege zijn rol als legeraanvoerder in de Atjehoorlog. Al in 1984 hadden actievoerders de plaquette met zijn naam van het monument afgehaald. 

Aanpassing betekent per definitie het sluiten van een compromis. Het kan de ideale oplossing zijn in gevallen waarin het gewraakte erfgoed behalve tegenstanders ook verdedigers heeft. Maar dan moeten de verschillende partijen zich voldoende in het compromis kunnen vinden. Soms verwijst erfgoed na aanpassing naar een pijnlijk verleden waaraan een deel van de gebruikers niet wil worden herinnerd, omdat de eigen groep ‘aan de verkeerde kant van de geschiedenis’ stond. Denk aan grootschalig geweld, onderdrukking of genocide. In zo’n geval kan de acceptatie van het aangepaste erfgoed worden vergroot door mede aandacht te schenken aan personen die afkomstig waren uit dezelfde groep als de daders, maar het hebben opgenomen voor de slachtoffers.

Loading...