Nu er voorzichtig weer gespeeld kan worden betekent de anderhalvemeterregel voor het orkest zelf dat het podium veel te klein is en moet worden uitgebouwd ten koste van de zaalcapaciteit. En in de zaal betekent de regel dat slechts een kwart tot een derde van de stoelen verkocht kan worden. Kortom, ook de financiële impact is enorm en soortgelijke sommetjes kunnen voor veel andere cultuurmanifestaties gemaakt worden. Om nog maar te zwijgen van popconcerten en andere massa-evenementen waar anderhalve meter nog veel meer impact heeft op zowel aantallen als beleving. Zonder hulp dreigt er dus een enorme verschraling of zelfs opdroging van het cultuuraanbod.
Economisch belang cultuursector
Waarom moeten we dat erg vinden? Er is door anderen al veel en veel beter geschreven over de waarde van cultuur, zeker in tijden van crisis. Cultuur biedt troost, brengt samen en geeft hoop. Maar ik zou vooral willen wijzen op het economische belang van de cultuursector. Niet alleen werken er honderdduizenden mensen in de sector, honderdduizenden waarvan dus de werkgelegenheid op het spel staat, maar voor het vestigingsklimaat van ons land is een breed en divers cultuuraanbod van groot belang. Niet voor niets pleit de topman van ASML al jaren voor meer investeringen in cultuur in zijn Eindhovense regio omdat het voor een internationaal bedrijf als ASML lastig blijkt te zijn buitenlanders naar een regio te halen met een beperkt cultuuraanbod
‘Zonder hulp dreigt er een enorme verschraling of zelfs opdroging van het cultuuraanbod.’
– Peter van Laarhoven –
In dat licht is het moeilijk te begrijpen waarom de regering bereid is miljarden voor KLM op tafel te leggen en de cultuursector het met een fooi moet doen, terwijl de argumenten voor het overeind houden van KLM (werkgelegenheid en Nederlands vestigingsklimaat) evenzeer gelden voor de cultuursector.
Veel meer steun nodig
Wat zou er dan moeten gebeuren? Gelukkig zit de sector zelf niet bij de pakken neer en ontstaan er vele mooie initiatieven om het cultuuraanbod, vooral online, enigszins op peil te houden. Maar het is duidelijk dat zolang ‘social distancing’-regels van kracht blijven er veel meer financiële steun nodig is dan de magere €300 miljoen die nu op tafel ligt. Minister van Engelshoven schatte zelf de wekelijkse omzetschade van de coronacrisis voor de cultuursector op € 60 tot € 100 miljoen. Ik zou het kabinet willen oproepen een voorbeeld te nemen aan Duitsland waar de regering miljardensteun voor de cultuursector heeft aangekondigd en waar bondskanselier Merkel een toespraak aan het belang van cultuur heeft gewijd (waar blijft onze premier?). Zoals iemand het onlangs in een ingezonden brief in de NRC stelde: Onze oosterburen weten maar al te goed waar het toe kan leiden als de cultuursector de afgrond in wordt gedreven. Kunstenaars zijn als een kanarie in de kolenmijn. Worden zij afgeknepen, dan weet je dat de vrije samenleving aan het stikken is.
