Hoeveel heeft de wereld inmiddels niet te danken aan die vrouwen en mannen die met hun perskaart om de nek de feiten boven water halen, ook als dat ten koste gaat van eigen veiligheid of welbevinden?
Geromantiseerd
Is dat een geromantiseerd beeld? Misschien een beetje. De meeste journalisten doen hun werk immers achter pc of laptop. Feit blijft, dat geen democratie floreert zonder vrije nieuwsgaring, zonder die mannen en vrouwen dus. Ik ben me daarvan altijd weer bewust, als ik de krant opsla of het nieuws aanzet. Maakt me dat de braafste van de klas? Ik ben soms met stomheid geslagen over de agressie waarmee journalisten bejegend worden.
En dan heb ik het niet over Rusland, Mexico of China. Ik heb het over ons deel van de wereld. Over ons land ook. Verbale agressie op sociale media, fysieke bedreigingen, wantrouwen.
‘Vanaf het begin van deze eeuw is als het ware de hele wereld er met het nieuws vandoor gegaan.’
– Andrée van Es –
Concurrentie
Het wonderlijke is, dat juist in deze tijd de journalistiek zich meer moet bewijzen dan ooit. Immers, de concurrentie van de snelle deadline-loze berichtgeving uit alle hoeken is enorm. Vanaf het begin van deze eeuw is als het ware de hele wereld er met het nieuws vandoor gegaan. Iedere passant ‘post’ foto’s, iedere blogger bericht over gebeurtenissen. Dat doet iets met nieuwsconsumenten. Het maakt ze veeleisender dan ooit. ‘Hoezo heb ik niet meteen beeld en geluid van grote gebeurtenissen in de wereld?’ Om vervolgens verveeld te raken bij al te uitvoerige berichtgeving daarover. En ontevreden als er niet onmiddellijk nieuwe ‘koppen’ zijn van weer andere gebeurtenissen. De nieuwshonger wordt steeds vaker gestild door sociale media en nieuws- en opinieplatforms. De zogeheten gevestigde media moeten echt alles uit de kast trekken om tegemoet te komen aan deze grenzeloze vraag. Maar dan wel met hoog houden van de klassieke standaarden en waarden van de journalistiek: gecheckte feiten, geen meningen, hoor en wederhoor, goed onderzoek.
Slagveld
Online versies van de krant, een NOS-journaal dat het ‘nieuws’ van D-Day van 75 jaar geleden ‘naspeelt’, een op de persoon toegesneden nieuwsaanbod, ik voel me verwend! De vraag: ‘hoe breng ik het nieuws bij de consument naar binnen’ wordt steeds belangrijker. Ga er maar aanstaan, in dat slagveld als kwaliteitsmedium je hoofd boven water houden.
Want bij vrije nieuwsgaring (waar zouden we zijn zonder?) moet de belangrijkste vraag wat mij betreft blijven: hoe breng ik het nieuws boven tafel?
* Op 12 september 2019 organiseert de Unesco Commissie een debat over de vraag of journalistiek bescherming verdient, in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam.
