Open en veilige wetenschap in dienst van de mens

2. Open en veilige wetenschap

Wetenschappers dienen in vrijheid en veiligheid hun werk te kunnen doen. De Unesco-Aanbevelingen over Open Science en Kunstmatige Intelligentie bieden een kader voor ‘vertaling’ van deze thema’s naar wetenschap en maatschappij.

Voor Unesco staat wetenschap in dienst van een betere en meer inclusieve samenleving. Daarvoor is het noodzakelijk dat wetenschappers in alle vrijheid en veiligheid hun werk kunnen doen. Dat laatste is niet vanzelfsprekend, ook niet in Nederland. Daar willen we meer aandacht voor vragen.

Daarnaast vragen twee thema’s in deze tijd vanuit Unesco gezien vooral de aandacht: open science en kunstmatige intelligentie. Nieuwe manieren van kennisdeling en de veranderende relatie tussen mens en techniek eisen een zorgvuldige aanpak: zij kunnen mondiale tegenstellingen vergroten, maar hebben ook de potentie om de mensheid ten goede te komen. Vanuit die gedachte is de afgelopen jaren door Unesco, en met inbreng van de Nederlandse Commissie, gewerkt aan twee aanbevelingen die eind 2021 in de algemene vergadering van Unesco zijn aangenomen: over open science en kunstmatige intelligentie. We willen deze periode de beide Unesco-aanbevelingen inzetten om ook het debat in Nederland mee te voeden. De beide aanbevelingen zullen breed onder de aandacht gebracht worden zodat ze daadwerkelijk gebruikt gaan worden en tot leven komen. Daarvoor zal er eerst een leesbare samenvatting worden ontwikkeld, mogelijk samen met andere Unesco commissies. Ook zal samenwerking worden gezocht met partijen uit het netwerk (waar deels ook in de voorfase veel mee is samengewerkt), zoals het Rathenau Instituut, Unesco leerstoelhouders en relevante ministeries.

De ontwikkelingen rond AI raken niet alleen het domein van digitalisering en wetenschap, maar meer en meer ook andere Unesco-domeinen. Zoals in de media: de inzet van algoritmes draagt bij aan het ontstaan van filterbubbels, waardoor AI een steeds grotere impact heeft op het publieke debat. Of rond het onderwijs (en mediawijsheid) waar voor een nieuwe generatie AI niet meer weg te denken is hoe zij informatie tot zich krijgen. Waar het kan zal juist ook bij deze issues aangehaakt worden, bij en met andere organisaties, en in communicatie inzet. Dat geldt ook voor de activiteiten van de wetenschapscommissies COMEST en IBC, we zullen aansluiten bij publicaties van deze commissies waar dat raakt aan onze prioriteiten. 

Loading...