De World Press Freedom Conference 2020 (WPFC) brengt journalisten, mediabedrijven, mensenrechtenverdedigers, leden van de rechterlijke macht, beleidsmakers, academici, jongeren, ngo's en iedereen die geïnteresseerd is in persvrijheid wereldwijd samen. Het thema van dit jaar is ‘Journalism without fear or favour’.
WPFC wil het idee promoten dat we moeten opkomen voor vrije, veilige en onafhankelijke media en de journalistiek moeten beschermen tegen nieuwe en bestaande vormen van ongewenste controle, druk en invloed. Nu de onafhankelijkheid, veiligheid en vrijheid van de media in zoveel landen onder vuur liggen, en de Covid-19-pandemie duidelijk maakt hoe belangrijk goed functionerende media zijn, is het relevanter dan ooit om op te komen voor de journalistiek.
Publiek vertrouwen
De Nederlandse Unesco Commissie organiseert als onderdeel van de conferentie een sessie over het vertrouwen in de journalistiek: Public Trust in Journalism in Democratic Societies.
Niet alleen in landen met een gebrekkige persvrijheid en vrijheid van meningsuiting, maar ook in landen met een democratische traditie en een pluriforme pers staat de journalistiek onder druk. De opkomst van sociale media en vormen van citizen journalism hebben tot mondiger burgers geleid, die steeds luidruchtiger vraagtekens zetten bij het functioneren van de journalistiek en de betrouwbaarheid van de berichtgeving. Begrippen als ‘fake-news’ en – met een negatieve connotatie – de ‘mainstream media’ zijn gemeengoed geworden.
Onder leiding van Yvonne Zonderop, zullen journalisten en nieuwsmakers uit Nederland, Hongarije en India het publieke vertrouwen in de journalistiek bespreken. Wat zijn de gevolgen van afnemend vertrouwen en zijn er manieren om die afkalving te stoppen?
De sessie is op 9 december van 18.30 tot 19.30 uur. U kunt zich aanmelden via de WPFC-website. Daar vindt u ook het complete programma van de conferentie.
Sprekers
Yvonne Zonderop
Voormalig adjunct-hoofdredacteur van de Volkskrant en toezichthouder bij verschillende Nederlandse journalistieke en mediaorganisaties zoals de FD Mediagroep, NOS, Investico en HUMAN en lid van de Nederlandse Unesco Commissie. Vanuit het World Forum in Den Haag zal ze het gesprek leiden met journalisten en nieuwsmakers uit Nederland, Hongarije en India over het vertrouwen in de journalistiek.
Giselle van Cann
Plaatsvervangend hoofdredacteur van NOS Nieuws. Van Cann sprak de keynote speech uit tijdens het Unesco-debat 2019, dat ging over de vraag of de journalistiek bescherming verdient. Ze besprak toen hoe een deel van de Nederlandse burgers de NOS betwist als brenger van het nieuws. Waarom zou de NOS de nieuwsagenda mogen bepalen, en waarom kunnen burgers dat niet zelf? De NOS – en andere belangrijke journalistieke media – moeten zich hiertoe verhouden. Hoe zorg je ervoor dat je het vertrouwen van de burgers in jouw publieke taak behoudt, dat je legitimiteit overeind blijft?
Vinod K. Jose
Hoofdredacteur van The Caravan magazine, India's belangrijkste tijdschrift voor verhalende en onderzoeksjournalistiek. Jose en zijn redactie hebben verschillende nationale en internationale prijzen gewonnen. De onderzoeken van zijn blad hebben talloze corruptieschandalen in het land aan het licht gebracht.
India heeft een lange pluriforme perstraditie, maar deze staat op dit moment onder druk vanuit de politiek. Wat zegt het als een democratisch gekozen leider politiek loyale zakenpartners in staat stelt dag- en weekbladtitels, zenders en persbureaus op te kopen?
Veronika Munk
Hongaars journalist, oprichter en hoofdredacteur van het onafhankelijke online nieuwsagentschap Telex. Ze was tot juli 2020 adjunct-hoofdredacteur van de Hongaarse nieuwssite Index, waar ze 18 jaar werkte. Ze vond dat de voorwaarden voor het onafhankelijke journalistieke werk niet langer aanwezig waren.
Casper Thomas
Correspondent VS voor de Groene Amsterdammer en Het Financieele Dagblad. Hij schreef het boek De Autoritaire Verleiding (2018), waarin hij beschrijft hoe democratisch gekozen leiders met een autoritaire inslag niet schromen om openlijk kritiek te leveren op serieuze media. Deze kritiek valt in veel landen in vruchtbare aarde, bij althans een deel van de bevolking. Daardoor neemt het publieke vertrouwen in de journalistiek, als brenger van objectief nieuws en als controleur van de macht in het democratische systeem, af.