Op 22 juni presenteerde de Nederlandse Unesco Commissie het advies ‘Een wapen in vredestijd’. Verschillende Tweede Kamerfracties hebben interesse getoond in het advies. CDA-woordvoerder voor cultuur en lid van de vaste kamercommissie OCW mevrouw Lenny Geluk-Poortvliet stelde er kamervragen (kenmerk 2020Z11906) over. De vragen waren gericht aan Minister Ingrid van Engelshoven (OCW).

Aankaarten van zorgen

In de vragen van 23 juni wordt verwezen naar de conclusies en aanbevelingen van de Nederlandse Unesco Commissie over de uitvoering van het Haags Verdrag van 1954 en bijhorende protocollen. Daarnaast gaan de vragen specifiek in op het gebruik van het blauw-witte schildje en de wijze waarop het toezicht is geregeld. De Unesco Commissie concludeerde onder meer in haar advies dat de overheid op dit moment onvoldoende doet om cultureel erfgoed veilig te stellen tegen de voorzienbare gevolgen van een gewapend conflict.

Nader bestuderen

In het antwoord van 8 juli stelt de minister dankbaar te zijn voor de aandacht die de Nederlandse Unesco Commissie vraagt voor dit onderwerp. Ze gaat het advies, de conclusies en aanbevelingen nader bestuderen en daar in 2021 op reageren. Op de vragen van mevrouw Geluk-Poortvliet of de minister bereid is stappen te zetten om de bescherming van cultureel erfgoed beter en coherent te verankeren in de regionale risicoprofielen en het beleid over omgevingsveiligheid, antwoordde de minister dit na te streven. Ze verwijst hierin naar het samenwerkingsverband tussen de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en de Nederlandse Unesco Commissie m.b.t. de veiligheid van erfgoed.

Gedateerd register

De Nederlandse Unesco Commissie hamert in het advies op kloppende en actuele informatie. De minister erkent in haar antwoord dat het register van erfgoed dat beschermd is onder de werking van het Haags Verdrag, te herkennen aan de zogenoemde blauw-witte schildjes, gedateerd is. De laatste actualisatie is van omstreeks 2000. Uit de analyse van de Commissie blijkt echter dat zelfs toen al verschillende belangrijke monumenten en collecties, waaronder het Nationaal Archief, niet terugkomen in het register. Om die reden adviseert de Commissie het register door een onafhankelijke commissie te laten evalueren en herijken. Op het gebruik van het blauw-witte schildje en het toezicht daarop komt de minister in het voorjaar van 2021 terug.

Aandacht vragen

De Nederlandse Unesco Commissie blijft in de tussentijd aandacht vragen voor de bescherming van erfgoed in crisissituaties. Alle antwoorden op de Kamervragen treft u op de site van de Tweede Kamer.