Graduale van Johannes van Deventer (Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven)

Graduale van Johannes van Deventer (Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven)

Het Graduale van Johannes van Deventer is een uniek manuscript van 306 perkamenten folio’s, rond 1500 vervaardigd in en voor het Kruisherenklooster van Sint Agatha. 

De maker, Kruisheer Johannes van Deventer, heeft zijn opleiding waarschijnlijk in het Kruisherenklooster van Keulen genoten. Het manuscript bevindt zich inmiddels meer dan 500 jaar op de plek waar het gemaakt werd. Het wordt thans onder uitstekende omstandigheden in het depot ter plaatse bewaard. Het is het topstuk in de oudste Nederlandse bibliotheek die steeds ter plaatse bleef: de kloosterbibliotheek van Sint Agatha.

Eredienst

Dankzij de steun van het Huis van Oranje kon het klooster, uniek voor Nederland, tijdens de Tachtigjarige Oorlog en daarna blijven voortbestaan, waardoor het Graduale eeuwenlang gebruikt kon worden tijdens de eredienst. Het bevat de gezangen voor het kerkelijk jaar, waarbij de bijzondere feestdagen, zoals Kerstmis en Pasen, door middel van kleurrijke miniaturen een extra accent krijgen. Hetzelfde geldt, en dit maakt het Graduale uniek, voor de feestdagen van heiligen en gebeurtenissen die van bijzonder belang waren voor de Kruisheren. Het is daardoor een document dat, behalve door zijn kunsthistorisch belang, ook laat zien hoe kloosterordes hun eigen karakter tot uitdrukking brachten in de eredienst.

Loading...