Wereldwijd staat de persvrijheid steeds meer onder druk. De laatste World Press Freedom Index laat dat haarfijn zien: in slechts 8 landen staan de lichten op groen, terwijl in 2013 nog 26 landen deze score behaalden. Aan de andere kant van het spectrum is het aantal landen waar de persvrijheidssituatie als zeer slecht wordt gekwalificeerd, gestegen van 20 naar 31, in 10 jaar tijd. 

Jurylid Margo Smit

“Juist daarom is de Unesco Guillermo Cano Prijs zo belangrijk”, vertelt Margo Smit, ombudsman van de Nederlandse Publieke Omroep. Als lid van de internationale jury bij deze prijs oordeelt zij mee wie hem krijgt toegekend. “De prijs zet een journalist in de spotlights, en dat geeft de gestage aantasting van de persvrijheid een gezicht.” 

Bescherming persvrijheid

De Guillermo Cano Prijs wordt uitgereikt sinds 1997 en is opgezet om een persoon of organisatie te eren die, waar ook ter wereld, een buitengewone bijdrage heeft geleverd aan de bescherming en bevordering van persvrijheid. In het bijzonder wanneer dat gebeurde onder risicovolle omstandigheden. “Om die reden wil je deze Unesco-prijs eigenlijk niet winnen”, zegt Smit. “En wat frustreert is het feit dat sommige journalisten jaar in jaar uit genomineerd worden, maar in hun landen niets verbetert. 

Weinig aandacht in Nederland

Smit: “Het is oprecht jammer dat er in Nederland zo weinig aandacht is voor de prijs, terwijl deze in de afgelopen jaren soms ook een voorloper bleek van de Nobelprijs voor de Vrede: met de laureaten van 2023 (Narges Mohamadi) en Maria Ressa [gedeeld] in 2021). 
Nederland heeft in de persvrijheidsindex een goede beoordeling, maar ook hier kan de persvrijheid onder steeds grotere druk komen te staan. Laten we vrezen voor het moment dat we een journalist uit ons land zouden moeten voordragen.”

Prijsuitreiking

De Unesco Guillermo Cano Prijs zal worden uitgereikt op World Press Freedom Day (3 mei) tijdens een ceremonie in Chili.